فضل ‌‌بن شاذان بن خليل ازدي ‌‌‌‌نيشابوري، مشهور به ابن ‌‌شاذان و فضل بن شاذان و شاه فضل، مكنّي به ابومحمّد، از دانشمندان، عالمان، محدّثان و بزرگان قرن‌‌سوّم هجري‌‌قمري، بود.

او در اواخر قرن‌‌دوّم هجري در نيشابور متولّدشد و نزد پدرش شاذان كه يكی از فقه های بزرگ عصر خود بود كسب علم نمود.

ابن شاذان، برای كسب علوم بالاتر به نزد امام‌‌جواد(ع)، امام‌‌هادی(ع) و امام‌‌حسن عسكری(ع) رفت و جزو اصحاب آن بزرگواران گرديد.

عبدالله بن طاهر، به واسطه سخن چينان، ابن شاذان را از نيشابور به بيهق تبعيد كرد، ولي چندي بعد ابن شاذان به علت طغيان خوارج در خراسان از بيهق راهي زادگاهش نيشابور شد و به علت بيماري به سال 260هجري در اين شهر درگذشت.

هم‌‌اكنون مقبره وي در حدود 7 كيلومتري، جنوب‌‌شرقي شهرستان نيشابور، نزدیک آرامگاه خیّام، واقع شده که سالانه صدها هزار نفر برای زیارت به آنجا می شتابند.


فضل در محفل پیشوایان معصوم

وی افتخار حضور و شاگردی چهار امام معصوم علیهم السلام را دارد. نجاشی می گوید از امام جواد علیه السلام روایت دارد و شیخ طوسی نام او را در زمره یاران امام هادی و عسکری علیمها السلام ذکر می کند. اگر چه نجاشی در روایت فضل از امام رضا علیه السلام تردید کرده لیکن روایات او در عیون اخبار الرضا علیه السلام و من لا یحضره الفقیه در علل شرایع و احکام، با تصریح «فضل » درآخر روایت به سماع وی از امام رضا علیه السلام جایی برای این تردید باقی نمی گذارد.