گنبد کلیدر نیشابور

 

بیشتر آثار باستانی موجود در کلیدر مربوط به دوره اسلامی است و هیچ اثری به قطعیت  مشخص نیست که به قبل از اسلام، تعلق داشته باشد؛ این را می‌توان به این معنی دانست که دوره درخشان زندگی مردم کلیدر در دوره اسلامی بوده است.از جمله آثار موجود در کلیدر می‌توان به سفالینه‌های تپه قلعه کهنه مربوط به قرن چهارم تا اواخر دوره تیموری، بنای خواجه ابوالقاسم از آثار مربوط به قرن پنجم، بنای امامزاده یحیی بن زید(ع) در زیارت مربوط به دوره تیموری، آثار معماری در درون غار قلعه کمری مربوط به دوره اسلامی، آثار رباط شاه عباسی مربوط به دوره صفوی و حمام نادری اشاره کرد.

به گفته اهالی، بنای گنبد کلیدر مربوط به دوره صفویه و قاجاریه می‌باشد که در وسط روستا واقع شده، مربوط به آرامگاه فردی به نام جوشن بیگ بیات(از بزرگان ایل بیات) بوده است؛ بنا بر اطلاعات به دست آمده و مطالب درج شده در کتاب «کلیدر این خاک مهربان من» نوشته جواد کلیدری بیشترین اوج شکوفایی و درخشندگی کلیدر در زمان حکومت سربداران در سبزوار بوده است.

باغ امین اسلامی نیشابور

عمارت امین اسلامی یکی از آثار تاریخی شهر نیشابور است.
باغ منزل امین الاسلامی مربوط به دوره پهلوی دوم است و در نیشابور، خیابان امام، روبروی باغ ملی واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۹ اسفند ۱۳۸۰ با شمارهٔ ثبت ۴۸۰۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

این عمارت خانهٔ شخصی امین الاسلامی یکی از خان‌های نیشابور در دوره پهلوی اول و دوم بوده‌است و قدمت بنا و سبب نامگذاری آن به همین دلیل است. این اثر در فهرست آثار باستانی به ثبت رسیده‌است.
اطراف این عمارت را باغی بزرگ در برگرفته که به باغ امین اسلامی مشهور است. مساحت کل این جای‌ها ۳۲ هزار مترمربع در مرکز نیشابور خیابان پهلوی است.

باغ ملی نیشابور

 

باغ ملی، از بوستان‌های قدیمی شهر نیشابور است که در مختصات جغرافیایی ۳۶ درجه و ۱۲ دقیقه‌ی عرض و ۵۸ درجه و ۴۰ دقیقه‌ی طول شرقی واقع شده. این بوستان، از شمال، با خیابان امام خمینی، از غرب، با خیابان دکتر شریعتی و از شرق، با بیمارستان ۲۲ بهمن و از جنوب، با ناحیه‌ای مسکونی و تجاری همجوار بوده و دارای دو ورودی اصلی شمالی (خیابان امام خمینی) و غربی (خیابان دکتر شریعتی) می‌باشد.

ستون‌های آجری باغ ملی نیشابور

 ستون‌های آجری باغ ملی نیشابور، در اوایل دهه‌ی ۱۳۶۰ به دست هنرمند نام‌آور آجرتراش نیشابوری، استاد ابوالقاسم اخویان- طراحی و ساخته شده‌اند. این دو ستون – با کاربرد ورودگاه و سردرب باغ ملی در خیابان امام خمینی شهر نیشابور- از دیدگاه فُرم، ابعاد، تزئینات، قرینه‌سازی و شکل، دو چراغ فانوسی را در ذهن تداعی می‌نمایند که با طراحی و نقوشی بسیار زیبا و هنرمندانه، آدمی را به دیدن آب‌نماها، درختان سر به فلک کشیده‌ی قدیمی کاج و فضای سبز باغ ملی، فرا می‌خواند. ستون‌های باغ ملی نیشابور، در تاریخ ۲۵/۰۵/۱۳۸۴، به شماره‌ی ۱۳۳۶۴ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.  

ادامه نوشته

افلاک نمای خیام؛ روزنه ای به آسمان

مجتمع اخترشناسی و افلاک نمای خیام یکی از بزرگترین طرح‌های علمی در ایران است. این مجتمع یکی از مراکز پژوهشی در حال ساخت در نیشابور است. این مجتمع اخترشناسی و افلاک نما یکی از بزرگترین طرح‌های علمی و گردشگری ایران است. افلاک نمای خیام در نیشابور در نزدیکی آرامگاه خیام در حال ساخت می‌باشد و هنوز به بهره برداری کامل نرسیده‌است. افلاک نمای این بنا بزرگترین افلاک نمای خاورمیانه‌است.

مجتمع فرهنگی افلاک نمای خیام با زیربنای ۲ هزار و ۸۸۹ متر مربع شامل ۲ هزار و ۸۰۰ متر مربع سقف محصور، ۳۷ متر مربع رواق کناری، ۵۲ متر مربع کنسول و پیشامدگی ساختمان و سردر ورودی است که در سه طبقه احداث شده‌است.

این پروژه از سال ۱۳۷۹ به اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان واگذار گردیده‌است که تاکنون بیش از ۸۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته‌است. 

برای مشاهده گزارش تصویری از افلاک نما اینجا را کلیک کنید.

فرهنگسرای سیمرغ

فرهنگسرای سیمرغ، یکی از ساختمان‌های معروف نیشابور است که در کنار بزرگراه امام رضا و پیش از میدان باغرود، با نمای آجرین و شکل زیبا و متقارنش، خودنمایی می‌کند. نامش، یادآورد پرنده اسطوره‌ای است که در نسک‌های دینی ایران باستان، ادبیات  حماسی و متون عرفانی ایران نقش و نمای ویژه‌ای دارد. به هر حال، چنانکه «ریواس» را نماد اسطوره‌ای اقلیم نیشابور دانسته‌اند، «سیمرغ» نیز نماد اسطوره‌ای شهر نیشابور است که از «منطق الطیر» شیخ فریدالدین عطار نیشابوری،  ملهم گردیده. فرهنگسرای سیمرغ، به عنوان «بزرگترین مجتمع فرهنگی خراسان» شناخته می‌شود و کانون بازتابنده بخشی از فعالیت‌ها و رویدادهای فرهنگی، هنری و علمی نیشابور و میعادگاه عمومی مشتاقان و علاقمندان فرهنگ و هنر در منطقه مرکزی خراسان است، به گونه‌ای که اهالی شهرستان‌های مشهد، قوچان، سبزوار، تربت حیدریه و ... نیز برای حضور و بهره‌گیری از برنامه‌های عمومی این مجتمع، از جمله کنسرت‌های موسیقی، به نیشابور می‌آیند. سالن اصلی همایش این فرهنگسرا با گنجایش 700 نفر، میزبان بسیاری از همایش‌ها، نمایشگاه‌ها، کنسرت‌ها و آیین‌ها در سطح منطقه، استانی، کشوری و بین‌المللی بوده و این فرهنگسرا، از پایگاه‌های شاخص فعالیت‌های آموزشی و ترویجی در زمینه هنر و فرهنگ و علم در منطقه است و خدمات بسیاری را در این زمینه‌ها ارایه نموده است.